درس پانزده: آزاد

ادبیات بومی

تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم.

تو را ای گرانمایه، دیرینه ایران زمین

-تو را ای گرامی وطن، دوست دارم.

مهدی اخوان ثالث

پیش از توضیح ان سه مصراع، گفتن و شنیدن - نوشتن و خواندن- مطالب زیر لازم است:

مولفان کتاب فارسی نهم برای انتخاب این مصراع ها نهایت بد سلیقگی و کج رفتاری را از خود نشان داده اند. قصیده را آن چنان تراشیده اند و آن چنان کلمات را انتخاب کرده اند که از شعر جز مشتی کلمه، چیزی باقی نمانده. اگر واقعا این قصیده این قدر احتیاج به تراش خوردن .داشته، پس لایق این نبوده که در عنوان فصل قرار بگیرد، اگر هم مولفان به زیبایی آن اعتقاد داشته، و عمق معنا را قبول داشته اند چرا این قصیده را این گونه بال و پر بریده اند. در واقع پس از خواندن این سه مصراع فهمیدم کهچرااز اشعار بزرگان ما نسخه های متعددی در دست است. و چرا کلمه ها در بعضی از نسخه ها با هم تفاوت دارند. ممکن است بگویند که در کتاب های فارسی سوم راهنمایی هم این مصراع ها بود!

خوب! بله بود. ولی مگر اشتباه مجوز تکرار اشتباه است.

در همین سه مصراع: علاوه بر این که مولفان طوری آن ها را پشت سر هم چیده اند که دیگر نه یک قصیده بلکه شعر نیمایی شده، تازه کلمه زمین را هم به مصراع دوم افزوده اند. و در مصراع سوم نیز به جای کلمه گهر واژه وطن را قرار داده اند. این دو به علاوه این که این سه مصراع را از سه بیت جداگانه سر هم کرده اند.

به هر حال:

تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم.

بوم: سرزمین بر: خشکی، زمین. در این جا کشور

تو را ای گران مایه دیرینه، ایران زمین

گرانمایه: ارجمند ایران زمین: سرزمین ایران

این هم قصیده کامل:

ز پوچ جهان هیچ اگر دوست دارم تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم
تو را ای کهن پیر جاوید برنا تو را دوست دارم، اگر دوست دارم
تو را ای گرانمایه، دیرینه ایران تو را ای گرامی گهر دوست دارم
تو را ای کهن زاد بوم بزرگان بزرگ آفرین نامور دوست دارم
هنروار اندیشه ات رخشد و من هم اندیشه ات، هم هنر دوست دارم
اگر قول افسانه، یا متن تاریخ وگر نقد و نقل سیر دوست دارم
اگر خامه تیشه ست و خط نقر در سنگ بر اوراق کوه و کمر دوست دارم
وگر ضبط دفتر ز مشکین مرکب نئین خامه، یا کلک پر دوست دارم
گمان های تو چون یقین می ستایم عیان های تو چون خبر دوست دارم.
به جان، پاک پیغمبر باستانت که پیری ست روشن نگر دوست دارم.
سه نیکش بهین رهنمای جهان است مفیدی چنین مختصر دوست دارم
ابرمرد ایرانیی راهبر بود من ایرانی راهبر دوست دارم
نه کشت و نه دستور کشتن به کس داد ازین روش هم معتبر دوست دارم
من آن راستین پیر را گر چه رفته است از افسانه آن سوی تر دوست دارم
هم آن پور بیداردل بامدادت نشابوری هورفر دوست دارم
فری مزدک آن هوش جاوید اعصار که ش از هر نگاه و نظر دوست دارم
دلیرانه جان باخت در جنگ بیداد من آن شیردل دادگر دوست دارم
جهانگیر و داد آفرین فکرتی داشت فزونترش زین رهگذر دوست دارم
ستایش کنان مانی ارجمندت چو نقاش و پیغامور دوست دارم
هم آن نقش پرداز ارواح برتر هم ارژنگ آن نقشگردوست دارم
همه کشتزارانت، از دیم و فاراب همه دشت و در، جوی و جر دوست دارم
کویرت چو دریا و کوهت چو جنگل همه بوم و بر، خشک و تر دوست دارم
شهیدان جانباز و فرزانه ات را که بودند فخر بشر دوست دارم
به لطف نسیم سحر روحشان را چنان چون ز آهن جگر دوست دارم
هم افکار پرشورشان را که اعصار از آن گشته زیر و زبر دوست دارم
هم آثارشان را، چه پند و چه پیغام و گر چند سطری خبر دوست دارم
من آن جاودان یاد مردان که بودند به هر قرن چندین نفر دوست دارم
همه شاعران تو و آثارشان را به پاکی نسیم سحر دوست دارم
ز فردوسی، آن کاخ افسانه کافراخت در آفاق فخر و ظفر دوست دارم
ز خیام، خشم و خروشی که جاوید کند در دل و جان اثر دوست دارم
ز عطار، آن سوز و سودای پر درد که انگیزد از جان شرر دوست دارم
وز آن شیفته شمس، شور و شراری که جان را کند شعله ور دوست دارم
ز سعدی و از حافظ و از نظامی همه شور و شعر و سمر دوست دارم
خوشا رشت و گرگان و مازندرانت که شان همچو بحر خزر دوست دارم
خوشا حوزه شرب کارون و اهواز که شیرین ترش از شکر دوست دارم
فری آذرآبادگان بزرگت من آن پیشگام خطر دوست دارم
صفاهان نصف جهان تو را من فزونتر ز نصف دگر دوست دارم
خوشا خطه نُخبه زای خراسان ز جان و دل آن پهنه ور دوست دارم
زهی شهر شیراز جنت طرازت من آن مهد ذوق و هنر دوست دارم
بر و بوم کُرد و بلوچ تو را چون درخت نجابت ثمر دوست دارم
خوشا طرف کرمان و مرز جنوبت که شان خشک و تر، بحر و بر دوست دارم
من افغان همریشه مان را که باغی ست به چنگ بتر از تتر دوست دارم
کهن سُغد و خوارزم را با کویرش که شان باخت دودهٔ قجر دوست دارم
عراق و خلیج تو را چون ورزرود که دیوار چین راست در، دوست دارم
هم ارّان و قفقاز دیرینه مان را چو پوری سرای پدر دوست دارم
چو دیروز افسانه، فردای رویات به جان این یک و آن دگر دوست دارم
هم افسانه ات را، که خوشتر ز طفلان برویاندم بال و پر، دوست دارم
هم آفاق رویایی ات را که جاوید در آفاق رویا سفر دوست دارم
چو رویا و افسانه، دیروز و فردات به جای خود این هر دو سر دوست دارم
ولیکن از این هر دو ای زنده، ای نقد من امروز تو بیشتر دوست دارم
تو در اوج بودی، به معنا و صورت من آن اوج قدر و خطر دوست دارم
دگر باره برشو به اوج معانی که ت این تازه رنگ و صور دوست دارم
نه شرقی، نه غربی، نه تازی شدن را

برای تو، ای بوم و بر دوست دارم

جهان تا جهان است، پیروز باشی

برومند و بیدار و بهروز باشی

درس سیزدهم: اُسوهٔ نیکو

درس دوازدهم: خدماتِ متقابل اسلام و ایران

درس یازدهم: عهد و پیمان، عشق به مردم، رفتار بهشتی، گرمای محبّت

درس دهم:کلاس ادبیات

درس نهم: نصیحت امام

درس هشتم: زندگی همین لحظه هاست

درس هفتم: علم زندگانی

دوست ,تو ,هم ,ای ,ز ,اند ,دوست دارم ,تو را ,را ای ,دارم هم ,من آن ,گرانمایه، دیرینه ایران

مشخصات

آخرین مطالب این وبلاگ

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

شاید این بار... کهکشان راه شیمی لحظه‌ی دریا شدنِ قطره‌ها ... عمومي پاکروتاکسی گروه علوم تجربی شهرستان رامهرمز بـــــــاران son of man تولید کننده سینی کابل 33530243 نردبان کابل|لوله برق فولادی،گالوانیزه،لوله فلکسیبل برق ایران کهن